Publieke WO II schuilkelder op de Arsenaalsite te Gentbrugge.

Ik bestempel dit in de reportage wel als een publieke schuilplaats van tijdens de Duitse bezetting van WOII. Dat deze niet is opgenomen bij de publieke schuilplaatsen van Groot Gent is te koppelen aan de simpele reden dat deze bedoeld waren voor het personeel tewerkgesteld op de site en niet voor het algemeen publiek van Gentbrugge.

De structuur zit gedeeltelijk onder het maaiveld maar hij steekt er toch zeker nog anderhalve meter boven uit ook. Aan de bovenzijde is hij allicht ooit volledig onder een berm grond gestoken. Dit exemplaar zit heden nog altijd vrij intact verborgen onder de grondlaag die er altijd heeft boven gelegen. Ook deze structuur was origineel vrij zwaar overwoekerd en overgroeid waardoor hij door velen, misschien gelukkig, nooit teveel in het oog sprong en vrij goed bewaard werd van graffiti (dwaze tags) en vandalisme.

Deze structuur is net zoals de andere nog bestaande structuur nooit echt leeggemaakt en bevat nog het grootste gedeelte van zijn originele bankjes.

Oude Foto van deze schuilstructuur, allicht jaren '80 of '90 vorige eeuw - Collectie Gents Stadsarchief

Dit is ook de structuur die mij heeft aangezet om op zoek te gaan naar een nog bestaande structuur hier in de buurt omdat hij ooit is opgedoken op een foto van het Gentse stadsarchief die dan werd gekoppeld aan een uitleg van Publieke Schuilplaats langs de Brusselsesteenweg. Laat deze nu net heel lang zijn...

Een rondgang op basis van foto's doorheen deze toch nog fraaie structuur - situatie augustus 2021

Bovenstaande luchtfoto toont nog eens in detail de locatie van deze schuilstructuur zoals te zien op Google Earth anno 2022. Deze structuur ligt dus zeer kort tegen het grote hallencomplex kortbij de Brusselsesteenweg.

Je zag deze structuur als het overwoekerde bosje, in feite vlot liggen vanaf de huidige P&R Parking Arsenaal, achter de omheining, voor de eerste gebouwen.

Volgende foto's zullen het overwoekerde structuurtje tonen waar we volledig rondom gaan.

Bij deze structuur zie je ook heel duidelijk de betonnen nooduitgang naar boven uitsteken.

De eigenlijke enige echte in- en uitgang, zit langs de kant van de fabrieksgebouwen.

Je kan de toegang ook allicht wel bepaalde periodes van het jaar bestempelen als zwaar overgroeid.

In dit geval heeft de structuur een veel langere toegangsgang. Eerst heb je 5 trappen om zo ongeveer 1 meter lager onder het maaiveld uit te komen. De eigenlijke schuilstructuur is dus maar bereikbaar vanaf de achterzijde van deze gang.

Voorlopig beschik ik wel over geen enkel origineel plan van deze structuur en alle plannen zijn dan ook gewoon schetsen gebaseerd op de genomen foto's en eigen inschattingen. De structuur werd zeker niet in detail opgemeten maar wel vrij gedetailleerd gefotografeerd.

De structuur zelf is qua opbrouw vrij eenvoudig. Er is op de kop van de structuur een zijdelings binnenkomende toegangstrap. Daarna kom je in een iets langere gang waarbij op het einde een metalen toegangsdeur is voor de eigenlijke schuilstructuur. Achter deze deur zit een klein toegangssas met nog een deur recht voor u uitmondend in een eerste lange schuilstructuur. Een tweede parallelle structuur zit achter een tweede deur op de rechter kant. Dit verklaart ook meteen waarom de toegangsgang in dit geval zo lang is.

Op het uiteinde hebben beide schuilgangen een identieke nooduitgang die uitkomt in het hoger uitstekende betonnen gedeelte, vlot herkenbaar vanaf de buitenzijde.

Dit kleine toegangssas eens bekeken vanuit alle richtingen. Bovenaan links kijken we binnen via de toegang van de structuur. De foto daarnaast geeft een terugblik vanuit de schuilruimte in het verlengde van dit sas. Hiernaast een zicht op dit sas vanuit de parallelle schuilruimte.

De ruimte in het verlengde van het toegangssas werd in een later leven allicht doelbewust ingekort qua lengte. Je ziet nog de restanten van een valse tussenwand om deze ruimte te verkleinen. Je merkt ook dat de graffiti stopt aan deze wand die ondertussen wel vernield is.

Langs de zijkant zie je ook nog de roestige restanten van een ventillatieschacht naar buiten. Origineel had deze een afsluitklep die het verstrijken van de jaren niet meer blijkt overleefd te hebben en op de grond tegen de muur teruggevonden kan worden.

Achter deze valse wand zit nog een zeer intact stuk van de schuilruimte. Alle bankjes, ook deze die origineel in het voorste gedeelte stonden, stonden daar nog altijd mooi gestapeld te wachten op eventueel hergebruik.

Aan de achterzijde een nog altijd volledig afgesloten luikje naar de nooduitgang.

Terug richting toegangssas om de 2e parallelle gang te prospecteren.

Enkele foto's van de tweede parallelle schuilruimte. Deze is nog zo goed als vrij van graffiti. Hopelijk blijft dit, en is dit heden nog altijd zo. Dit is ook de ruimte van de oude foto die bovenaan gezien kan worden.

2 details van de nooduitgang op het uiteinde van deze parallelle gang.

2 foto's waarvan een mooie sfeerfoto bij het verlaten van deze structuur.

Eind juli 2022 - volledig intern ruimen van de schuilstructuur

De opruiming van de structuur vond plaats, toen vrij kort daarvoor de structuur volledig was geruimd van al het groen dat er origineel op groeide. Dit is natuurlijk niet altijd positief op een site als deze omdat hij voorheen verdoken en voor velen ongezien op de site lag, terwijl hij nu letterlijk voor iedereen in het zicht kwam te liggen.

Ook de dubbele nooduitgang kwam hierbij volledig bloot te liggen. Deze was afgesloten met 2 vierkante metalen deksels.

De geruimde toegang. Jammer van de storende tags toch in een structuur als deze...

Ruimen van het voorste gedeelte van de gang. Centraal stond hier ooit dus een scheidingswand waarachter de originele bankjes waren opgeborgen. Deze tussenwand werd verwijderd en zoals hieronder te zien, de bankjes in de mate van het mogelijke teruggezet.

De schuilstructuur met teruggezette, gelukkig nog aanwezige bankjes.

Helaas bleven dus na het terugzetten van de bankjes hier, de vele dwaze geverfde tags, deze fraaie structuur ontsieren in dit gedeelte direct na de toegang.

De geruimde nog zeer fraaie 2e gang van deze structuur.

Links: detail van de nooduitgang vanuit de 2e gang. Rechts het kleine sas meteen achter de toegang.

Na het ruimen werd de structuur veiligheidshalve afgesloten met een slot. Helaas zou dit slot een van de zovele worden op deze site die maar een kort leven beschoren was...

Korte tijd na deze opruiming werden ook de bestaande ventillatiegaten, ondanks dat ze mooie lichtinval in de structuur veroorzaken, aan de buitenzijde afgesloten met zware betonnen dallen. Dit maakt dat er een einde kwam aan het eindeloos in de structuur vallen van bladeren, afval en grond.

Als afsluiter van de opruiming werden de aanwezige geverfde tags in het toegangssas en zeker deze in het eerste gedeelte van de structuur zelf, allen met witte werf weggeverfd zodat ze niet meer zichtbaar zijn in de toekomst.

Ik was begonnen met het wegverven van de tags aan de buitenzijde. Helaas staat er hier dus aan de buitenzijde al nieuwe rommel getagd...

Wegverven van de tags aan de binnenzijde.

Open Monumentendag 2022

De structuur werd daarna opnieuw afgesloten en werd begin september 2022 mee open gesteld en door mij begeleid bij Open Monumentendag 2022. Die dag werd trouwens niet alleen de schuilstructuren open gesteld om te bezoeken maar de bezoekers kregen ook kort de mogelijkheid een stuk van het achterliggend terrein mee te bezoeken.

Doordat in de namiddag ook andere activiteiten buiten mijn gidsrondes plaatsvonden op de site, verliepen deze rondgangen in de namiddag heel wat moeilijker dan in de voormiddag omdat ik vanaf dan bijkomend werd opgezadeld met totaal ongedisciplineerd en niet zoals gevraagd was, ingeschreven publiek dat zich begon te mengen bij het publiek dat wel degelijk op voorhand had ingeschreven. Dit was een jammerlijk gemiste kanst waardoor bij de laatste rondgangen zelfs van de eigenaars van de site werd verboden de rondgangen nog langs het achterliggend terrein te laten verlopen en beperkt dienden te blijven tot het voorste gedeelte van het terrein met de schuilstructuren.

Eind Augustus 2023

Het terrein was toen al opnieuw heel lang afgesloten voor het publiek en werd vanaf dan opnieuw af en toe beperkt open gesteld voor publieke activiteiten aan de voorzijde van de site. Helaas werd in die periode ook deze structuur opnieuw open gebroken. Gelukkig bleef hij gespaard van nieuw vandalisme aan de binnenkant en stond hij opnieuw alleen open.

Bij deze dus blijvend de vraag. Die structuren zijn niet afgesloten om iedereen er definitief buiten te houden. Neem gerust contact op via info@bunkergordel.be indien u deze echt om een of andere reden eens zou wensen te bezoeken. Er valt, nu zeker het terrein door de band open staat voor het publiek, wel iets te regelen om de structuren eens open te stellen indien nodig. Lig ze niet open te breken en daarna te laten vandaliseren aub. Dit zijn unieke structuren in hun soort.

Lokatie waar deze structuur zich bevindt:

De structuur ligt dus juist voor de eerste grote hallenstructuur komende vanaf de P&R Parking. Hij ligt dus in afgesloten vorm op de voorzijde van de Arsenaalsite.